Çocuklarda Yeme Davranışı

“Çocuğum yemek yemiyor”, “Sadece tableti açıkken yemek yiyor”, “Sürekli aynı şeyi yemek istiyor”, “Aç uyudu”. Bu tür yakınmaları çevremizde oldukça sıkça duyuyoruz. Peki, ne yapabiliriz?

Yeme davranışı bir süreçtir; içsel, çevresel ve sosyal etkileri vardır. Beslenme rutininin oluşması bebeklik döneminde başlar. Her canlının büyümesi, gelişmesi ve yaşamını sürdürmesi için besin tüketimi zorunludur. Ancak beslenme sadece karnını doyurmak, canının çektiği şeyleri yemek ve içmek demek değildir. Çocukların sağlıklı bireyler olabilmesi, anne karnından başlayarak sağlıklı bir ortamda büyümelerine bağlıdır.

Yeme alışkanlığının kazanılması sırasında ebeveynler çeşitli problemler ile karşı karşıya kalabiliyorlar. Bu sorunlar da ebeveynlerde kaygı uyandırabiliyor ve kendilerini yetersiz hissetmelerine sebep olabiliyor. Öncelikle sakin olmak ve çocuğumuzu zorlamamak bu süreçte önemlidir. Çocuğun yaşına uygun gelişim özellikleri göz önünde bulundurulmalıdır.

Yemek yemeyen çocukların durumlarının tek bir nedeni ve çözümü olmayabilir. Çocuklar dönem dönem bazı yiyecekleri daha çok tercih ederken bazılarını tüketmeye karşı direnç gösterebilir ve sevdikleri gıdalar zamanla değişebilir.

Çocukların Beslenme Özellikleri ve Beklenen Davranışlar

• 0-2 Ay: Çocuğun öğün saatlerini düzenlemeye çalışmak doğru değildir. Çocuklar ağladıkça emzirilir veya mamayla beslenir.
• 2-6 Ay: Çocuğun açlık ve tokluk hissini yaşamasına fırsat verilmelidir. Tok olan çocuğa zorla yemek yedirmek, açlıktan ağlayan bir çocuğu henüz zamanı değil diye aç bırakmak, çocuğun açlık-tokluk işaretlerini ayırt edememesine neden olur.
• 6. Ay: Katı gıdalar ile tamamlayıcı beslenmeye başlanır. Çocuğun besinlere karşı alerjisi olup olmadığının belirlenebilmesi bu dönemde uygundur. Besinlere birer birer başlanır.
• 9. Ay: Bu dönemde çocuklar kaşık tutabilir ama kaşığı ağzına götüremez. Çocuklar masaya oturtulabilir ve masa düzenini tanıması ile aileyle yemeği paylaşmayı öğrenmesi sağlanır.
• 12. Ay: Çocuğun yemeye ilgisinde azalma olabilir. Bu dönemde ısrar etmek veya zorlamak yerine, çocuk o an yemiyorsa kendi talep edene kadar beklemek gerekir.
• 15. Ay: Bu dönemde çocuk kaşıkla yiyebilir ama kaşığı hala ters tutabilir.
• 18-21 Ay: Çocuklar yemeğini yiyebilir ve kaşığı doğru tutabilir. Yemek yerken etraf kirlenebilir; bu durumda çocuğa alan tanımak ve serbest bırakmak önemlidir.
• 2 Yaş: Çocuk yemeğini eskisine göre daha temiz yiyebilir ama sulu yemekleri yerken etrafa dökebilir. Bu dönemde çocuklar tek başlarına yemekten hoşlanmayabilirler.
• 3 Yaş: Çocuklar genelde tamamen yardımsız yemek yiyebilirler. Ancak araştırmalar, beş yaşa kadar bazı çocukların kendi başlarına yemek yiyememesinin normal olduğunu belirtmektedir.

6 yaştan sonra çocuk hala yetişkin desteği olmadan yemek yiyemiyorsa, bu durum çocuğun kişisel ve sosyal beceri gelişiminin yaşının gerisinde olduğunu gösterebilir.