Dikkat eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu

 

Dikkat eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), DSM’e göre, dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik kavramları ile tanımlanır (Häcker ve Stapf, 2004). Tanıyı esas olarak anamnez ve DSM kriterleri temel alınarak konulmaktadır.  DEHB nöropsikiyatrik bir bozukluktur. Tanı koymak için herhangi bir fizik muayene bulgusu bulunmamaktadır. DSM-IV'e göre DEHB'nun üç alt tipi vardır: 1. Dikkat eksikliğinin ön planda olduğı tip, 2. Hiperaktivite-impulsivitenin ön planda olduğu tip, 3. Kombine tip.

DEHBli çocuk okul performansında beklenenin altında performans gösterebilir, dikkatle ilgili sorunları derslerde öğrenmelerini güçleştirebilir, ödevlerinin başına oturmakta ve verilen ödevleri tamamlamakta güçlük çekebilirler. Beklemekte zorluk yaşayabilirler. Eşyalarını okulda unutabilirler, kaybedebilirler Arkadaşlarının oyunlarını böldükleri, düşünmeden davrandıkları gözlemlenebilir. Sık sık ufak kazalar atlattıkları için “sakar” diye nitelenebilirler. Bunlar çocuğun günlük yaşamında sosyal ilişkilerinde, okul hayatlarını olumsuz etkileyebilir.

Dikkatsizlik; Gelişimsel düzeye uygun olmayan, toplumsal etkinlikleri doğrudan olumsuz etkileyen belirtilerden altı tanesinin en az altı aydır sürmesidir. Bu belirtiler; çoğu kez ayrıntılara özen gösterememe, iş yaparken ya da oyun oynarken dikkati sürdürmekte güçlük, doğrudan kendisine doğru konuşurken, dinlemiyor gibi görünme, verilen yönergeleri izlemede okulda verilen görevleri tamamlamada zorluk, sürekli zihinsel çaba gerektiren işlerden kaçınma, bir iş yada etkinlik için gerekli nesneleri kaybetme. Aşırı hareketlilik ve Dürtüsellik ise gelişimsel düzeye uygun olmayan ve toplumsal okul ile ilgili etkinlikleri doğrudan olumsuz etkileyen, DSM tarafından belirtilerin en az 6 tanesinin 6 aydır sürmesi.

Hiperaktivite belirtileri; yerinde duramazlar, oturması gerektiği halde oturamazlar, sessiz sakin oyun oynamakta güçlük çekerler, yerli yersiz koşup tırmalanır, çok konuşurlar, çoğu zaman sorulan soru tamamlanmadan cevabı yapıştırırlar, her zaman bir  şeylerle uğraşırlar beklemekte zorluk çekerler, olaylara ya da konuşmalara müdahale edip yarıda keserler. DEHB tanısı konulan bir çocukta eşlik eden başka bir bozukluğun olup olmadığının incelenmesi de oldukça önemlidir. Tedavi için okulöncesi ve okul çağının ilk yılları oldukça kritiktir. DEHB tedavi edilmediği durumda çocuğun davranış sorunları ve okul başarısızlıkları devam edecektir Ayrıca çevresinden olumsuz eleştiriler alma riski de artacaktır.

Dikkat eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu